Chyrka Oleksandra Danylivna (1935)

A ya liudsku volenku volnyla,
Pishla zamizh, holivku vtopyla.

Zatopyla v hlyboku krynytsiu,
Vyishla zamizh za hirku pianytsiu.

A pianytsia vse pie ta huliaie,
Mene bidnu yak ne bie, to laie.

Sam liahaie u krovati spaty,
Mene zastavliaie holubiv haniaty.

‒ Ne litaite, holuby, po khati,
Ne zbudite myloho v krovati.

Zatulyla napilne vikontse,
Shchob ne ziishlo na myloho sontse.

Vstavai, mylyi, moie myluvannia,
Vzhe y hotove snidannia, vmyvannia.

Oi kryknu ya, huknu iz stroku dodomu:
‒ Oi vary zh, maty, vecheriaty ta y na moiu dol[iu]!

‒ Navaryla vecheriaty nebahato ‒ troshky,
Oi nema zh tobi, oi dytia moie, ni mysky, ni lozh[ky].

Shcho mysku pobyla, lozhku rozlupyla,
Oi idy zh tudy, oi vecheriaty, de lito roby[la].

‒ Chy ya v tebe, nenko moia, dila ne robyla?
Oi shcho ty zh mene oi siudy dala, de ya y ne roby[la].

Nenko zh moia, halko, chy tobi zh mene y ne zhalko?
Oi shcho zh ty mene oi siudy dala, shchob ya horiuva[la].

Nenko zh moia, vyshnia, chy ya v tebe lyshnia?
Oi shcho ty zh mene oi siudy dala, de ya ne pryvy[shnia].

Oi tykhyi Dunai, ta y tykhyi Dunai, oi berezhky roznosyt.
Ta y molodenkyi kozachenko polkovnyka pro[syt]:

‒ Oi pusty, pusty, ta y polkovnyku, oi z polku dodomu,
Ta y rozplakalas, roztuzhylas divchyna oi za mno[iu].

‒ Oi nekhai plache, ta y nekhai plache, oi shche troshky y potuzhyt,
Ta y nekhai oi zhe kozachenko try hody oi poslu[zhyt].

Oi sluzhyv sluzhbu ta y voiennuiu ta oi stav pomyraty,
A oi stav sobi pered smertiu divchynu oi bazhat.

Oi ne po pravdi, ta y kozachenku, a y v mohylu liahaiesh,
Ta y shcho ty sobi pered smertiu divchynu oi bazha[iesh].

Oi pidu ya v lis po drova ta y zrubaiu yolku,
Zaviv mene oi durnyi rozum v chuzhu, v chuzhu storono[nku].

A na chuzhii zhe storonontsi ni ottsia, ni nenky,
Tilky v sadu vyshnevomu spiva, spiva solove[iko]

Spivai, spivai, soloveiku, vsima holosamy,
A ya pidu ta y zaplachu dribny… dribnymy sloza[my].

Yak zirvu ya z rozy kvitku ta y pushchu na vodu:
‒ Plyvy, plyvy, z rozy kvitka, ta y do, ta y do moho ro[du].

Oi choho zh ty, z rozy kvitka, na vodi ziviala?
Zhdala, zhdala maty dochku ta pla..., ta y plakaty sta[la].

Kryknuv staryi na maloho,
Kryknuv staryi na maloho:
‒ Sidlai konia voronoho.

Ta y poidem v chyste pole,
Ta y poidem v chyste pole,
De divchyna proso pole.

Proso pole, hrechku viazhe,
Proso pole, hrechku viazhe,
Kozakovi pravdu skazhe.

‒ Ty zh, kozache, biisia Boha,
Ty zh, kozache, biisia Boha.
Svatai mene, radi Boha.

‒ Oi rad by zh ya tebe svatat,
Oi rad by zh ya tebe svatat,
Tak boiusia tvoho brata.

Otrui, divko, svoho brata,
Otrui, divko, svoho brata,
Todi budu tebe svatat.

Na vhorodi konopelky, vershky zeleniiut.
/ – Mene mylyi pokydaie – vorohy radiiut. / 2

Ne radiite, vorizhenky, bo tsoho y ne bude,
/ Vin pokhodyt, vin pobrodyt – ta y znov liubyt bude. / 2

Pryishov Hryts iz vechernytsi ta y siv na kolodtsi:
/ – A vzhe zh moiu chorniavuiu obnimaiut khloptsi. / 2

Nekhai vony obnimaiut, vona vzhe zmarnila,
/ Izsushyla, izmuchyla malaia dytyna. / 2

I doshch ide, doshch ide, do berezy lypne,
/ Kozak konyka sidla, a divchyna klyche. / 2

‒ Oi khoch klych, khoch ne klych, moie serdeniatko,
/ Oi rad by ya oi tebe vziat, tak ne velyt batko. / 2

Oi ne velyt batko, vsia moia rodyna,
/ A divchyna ‒ serdenia, lychko yak kalyna. / 2

Lychko yak kalyna, vasylkamy pakhne,
/ Tsiluvav by ya tebe, poky ty ne zasnesh. / 2

Vzhe y natsiluvavsia, vzhe y namyluvavsia,
/ Yak u sadu solovei ta y nashchebetavsia. / 2

‒ Soloveiko z konopel, a ptashechka z lonu,
/ Nema myloho moho, sama ydu dodomu. / 2

Soloveiko z konopel, a ptashechka z lonu,
/ Nema myloho moho, sama ydu dodomu. / 2

Oi haiu, mii haiu hustesenkyi, ne prohlianu,
/ Vypustyla holubchyka ‒ teper yoho ne spiimaiu. / 2

A khoch i spiimaiu ‒ ta vzhe zh ne takoho,
/ Ne pryidetsia liubov yoho ta y do serdenka moho. / 2

Travychenka sham-sham, pryidy, mylyi, sam, sam,
/ Temnoi nochi, yasnoi zori ta y do mene molodoi. / 2

Shchob pidkivky ne briazhchaly, shchob sobaky ne harchaly,
/ Shchob i matinka ne znala, z kym ya nichku nochuvala. / 2

A ya nichku nochuvala, vsykh liudei perepytala,
/ Shukaiuchy, pytaiuchy, svoho myloho Ivana. / 2

A v moho Ivana lychko bile, yak u pana,
/ Lychenko bile, chornii brovy, vony zh meni do liubovy. / 2

‒ A ya y, nenko, nenko, vzhe y ne ranenko,
/ Navchy zh mene, moia matinko. / 2

‒ A oi yak tebe vchyt, yak zhal tebe byt,
/ Oi bud sama rozumnaia. /2

Oi derzhy v svitlontsi, yak u vinochku,
/ Shche y rushnychok na kilochku. / 2

A svekorko vviide y umyvatysia,
/ Shche y rushnychkom y utyratysia. / 2

A svekorko vviide siudy-tudy hliane,
/ Shcho vin tebe ne nalaie. / 2

‒ Khoroshoho batka harna y dytyna,
/ Vona zh meni y uhodyla. / 2

Oi zasvity, maty, svichku,
Oi postav na stoli,
Nekhai liudy ta y podyvliatsia,
Chy para y meni.

Ta y zasvityla maty svichku,
Oi ne yasno horyt.
Z kym liubylas ta y rozluchylas –
Serdenko y bolyt.

Ta y z kym liubylas – rozluchylas,
Oi serdenko bolyt,
Z kym ne znalasia – ta y povinchalas,
Treba v sviti zhyt.

Po krutoi harie, da oi.
Ta y zabolielo tielo oi kozatskoie bielo
Oi v chuzhoi sto..., oi storonie.

V chuzhoi storonie, da oi.
Ta y nikhto ne zaplache oi po bielomu tielu,
Oi nie brat, nie oi nie sestra.

Nie brat, nie sestra, da oi.
Ta y khiba toi zaplache oi tovarysh moi viernyi,
Oi skoro ya oi umru.

Zhyla vdova na podoli,
Ta zhyla vdova na podoli,
Ta y ne mala shchastia y do[li].

Tilky mala odnu dochku,
Ta tilky mala odnu dochku,
Ta y kupala y u medo[chku].

Ta y kupala, y polyvala.
Ta y kupala, polyvala,
Shchastia y doli ne vhada[la].

Shchastia y doli ne vhadala.
Shchastia y doli ne vhadala,
Za pianytsiu zamizh da[la].

A pianytsia pie, huliaie.
A pianytsia pie, huliaie,
Mene, bidnu, bie ta la[ie].

‒ Idy, zhinko, da vtopysia,
Oi idy, zhinko, da y vtopysia,
Bo ty zh meni ne hody[shsia].

Pishla zhinka do Dunaiu.
Ta pishla zhinka do Dunaiu,
Ta y z Dunaiem rozmovlia[ie].

‒ Oi Dunaiu-Dunaiechku,
Ta y Dunaiu-Dunaiechku,
Vozmy zh mene, khaziaie[chku].

*Na kameni nohy myla,
Bili nohy khvylia zbyla.

‒ Oi vy, somy, yizhte nohy,
A shchuky, yizhte ruky.

A vy, raky, pohuliaite,
Moho lychka ne zaimaite.

Nekhai lychko pomyietsia,
Pryide mylyi podyvytsia.

Pryishov mylyi do Dunaiu
Ta y z Dunaiem rozmovliaie.

‒ Oi Dunaiu-Dunaiechku,
Verny moiu khaziaiechku.

* Tekst prodeklamovano, ne prospivano.

Oi khodyv donets oi sim hod po Donu,
Oi na vosmim hodu sam dodomu ydu.

Na vosmom hodu sam dodomu ydu,
Oi obniala nochka vozlie liesochka.

Obniala nochka vozlie liesochka,
Vozlie liesochka, vozlie tomnoho.

Vozlie liesochka, vozlie tomnoho,
A y pryviazav konia vozlie yavora.

Pryviazav konia vozlie yavora,
A y sam lozhyvsia spat vozlie konyka.

Sam lozhyvsia spat vozlie konyka,
A y prylita k nimu liutaia zmiia.

‒ Oi chy spysh, donets, oi chy tak lezhysh?
Oi pro svoiu zhenu ta y ne dumaiesh?

Shcho tvoia zhena y u rozbrod pishla,
Oi konei voronykh porozprodala.

Konei voronykh porozprodala,
A syniv-sokoliv porozghonyla.

‒ Breshesh ty, zmiia, breshesh, liutaia,
Oi koni voroni po stainiakh stoiat.

Koni voroni po stainiakh stoiat,
A y syny-sokoly za stolom sydiat.

Kolo khaty bilia tynu zatsvila kalyna,
/ Posadyla yii maty zadlia svoho syna. / 2

Posadyla yii maty rano na svitanku,
/ Koly syna u soldaty vyriazhala zranku. / 2

‒ Ty rosty, tsvity, kalyno, buino rozvyvaisia,
/ I dodomu, mii synochku, z viiny povertaisia. / 2

Shcho v pana Yvana ta y na yoho dvori.
Shchedryi vechir, dobryi vechir,
Dobrym liudiam na zdorov[ia].

Ta y na yoho dvori vyrosla bereza.
Shchedryi vechir, dobryi vechir,
Dobrym liudiam na zdorov[ia].

A na tii berezi zolotaia korka.
Shchedryi vechir, dobryi vechir,
Dobrym liudiam na zdorov[ia].

De vzialysia ptashky, korku oblamaly.
Shchedryi vechir, dobryi vechir,
Dobrym liudiam na zdorov[ia].

Sam Ivan Khrestytel vodu perekhrestyv.
Shchedryi vechir, dobryi vechir,
Dobrym liudiam na zdorov[ia].

Oi ty koval, slavnyi kovalenko,
/ Chom ne kuiesh rano-poranenku? / 2

Chy u tebe zhelieza nemaie?
Chy u tebe stali ne khvataie?

A u mene zhelieza dovoli,
Yest u mene stali dvi komory.

Yest u mene divka Kateryna,
Vona zh meni slavy narobyla.

Vona zh meni slavy narobyla,
Shcho zvechora dytia sporodyla.

Shcho zvechora dytia sporodyla,
A z pivnochi v krynytsi vtopyla.

Oi dai, Bozhe, snihy ta morozy,
Shchob zaneslo stezhky ta dorohy.

Shcho y zanoste stezhky ta dorohy,
Shchob ne znaly susidy, vorozhky.

Shchob ne znaly, kudy ya khodyla,
Shchob ne znaly, koho ya nosyla.

Yak poikhav kozachenko na finsku viinu,
/ Ta y pokynuv Marusynu nezdorovuiu. / 2

– Ty, tsyhanko-moldavanko, vidhadai mii son,
/ Shcho z pravoho rukavechka vylitav sokol. / 2

Shcho z pravoho rukavechka vylitav sokol,
/ A z livoho rukavechka polylasia krov. / 2

– To zh ne son tobi prysnyvsia, to zh pravda bula,
/ Tvoia zhinka Marusyna syna rodyla. / 2

Tvoia zhinka Marusyna syna rodyla,
/ A v dvanadtsiat chasiv nochi sama pomerla* . / 2

Pryizzhaiu v selo ridne ‒ usi liudy spliat,
/ A v moiei Marusyny svichechky horiat. / 2

A zakhozhu v khatu ridnu – vsi liudy stoiat,
/ A v moiei Marusyny kari ochi spliat. / 2

– Hodi zh tobi, Marusyno, hodi tobi spat,
/ Bery syna na ruchenky ‒ budesh hoduvat. / 2

* A v dvanadtsiat chasiv nochi zhyzn pokonchyla.

Sushi ne boiusia, doshchu ne bazhaiu,
Koho virno liubliu, za tym pomyra[iu].

Oi umru ya zh myla, a ty budesh zhyva,
Ta y zamichai, myla, de moia mohyl[a].

Oi ya zh tu mohylu pidu rozkopaiu,
I z myloho kosti ta y povybyra[iu].

I z myloho kosti ta y posobyraiu,
Pidu do Dunaiu poperemyva[iu].

Pidu do Dunaiu ta peremyvaiu,
Bilenkym platochkom poperetyra[iu].

Bilenkym platochkom poperetyraiu,
Tonenkym pisochkom poperesypa[iu].

Ta vzhe Petrivochka nastala,
Syva zozulenka zakuval(a).

Oi ne kui, zozule, po dibrovi,
Ta ne zbudy mene molodu.

Nekhai mene zbudiat ranish tebe,
Ta y poshliut po vodu shvydshe tebe.

‒ Oi vstavai, nevistko molodaia,
A y de zh tvoia voda kholodna(ia)?

A nevistka vstala, poslukhala,
Vziala viderechka y postukal(a).

Vziala viderechka, postukala,
Sama molodaia spaty liahl(a).

A svekorko kazhe: «Rozbudimo».
A svekrukha kazhe : «Pohubimo».

A svekorko kazhe: «Hrikh nam bude».
A svekrukha kazhe: «Krashcha bude».

A svekorko kazhe: «Ne ti mysli».
A svekrukha kazhe: «Shche y v namysti».

Syzhu ya v temnytsi, oi v temnytsi temnoi,
Oi ko mnie prylitaiet oi arol molodoi.

Ko mnie prylietaiet oi arol moladoi.
On kryliamy mashe, oi stuchyt u akno.

On kryliamy mashe, oi stuchyt y u vakno.
– Oi tovarysh moi viernoi, oi davai oi uletom.

Tovarysh moi viernyi, oi davai uletom
Oi daloko, oi daloko, oi za syni y moria.

Daloko, daloko oi za syni y moria.
Oi tam za moriamy oi stoit mat, oi mat rodna.

Oi tam za moriamy oi stoit mat rodnaia.
Oi vona horko plache, oi syna oi hukaie.

– Oi synu, mii synu, oi shcho ty y narobyv.
Oi shcho batka oi zariezav, a bratika oi y ubyv.

Sho batka y zariezav, oi bratika y ubyv,
A sestrytsiu oi rodnuiu oi u mori y vtopyv.

Shcho batka y khoroniat – oi bratika y nesut,
A sestrytsiu oi rodnuiu oi iz moria oi tiahnut.