Songs

Ishov chumachenko, ishov nad vodoiu
/ Ta y siv spochyvaty nad bystroi rikoiu. / 2

Ta y siv spochyvaty nad bystroi rikoiu,
/ Ta y stav rozmovliaty z svoieiu sudboiu. / 2

– Dole zh moia, dole, chom ty ne takaia,
/ Chom ty ne takaia, yak dolia liudskaia? / 2

Ya doliu liudskuiu sim raz potsiluiu,
/ A ya svoiu doliu pobiu, poshmatuiu. / 2

A ya svoiu doliu pobiu, porubaiu,
/ Vizmu tebe, dole, v richku povkydaiu. / 2

Plyvy zh, moia dole, plyvy za vodoiu,
/ A ya zh tobi, dole, makhnu lysh rukoiu. / 2

Khadyv chumachynanko siem hod pa Danu, oi,
Da y ne bulo zh pryhodanki ad rodu yemu.

Sluchylas pryhodanka v vosmamu hadu, oi,
Da y valy zanepaly, sam chumak zasnuv.

Zasnuv chumachynanko, zasnuv da y lezhyt, oi,
Da y nekto zh ne pytaie, shcho v yoho y bolyt.

Baliat ruchky, nozhenki, balyt halava, oi,
Da y biednaia zh halovanka, sho y rodu nema.

Tolko v noho zh rodu – tavarysh radnoi, oi.
– Da y tovaryshu, bratiku, paretui mene.

Tavaryshu, bratiku, paretui menia, oi,
Da y pradai mai sanachky, pakhavai menia.

Pradai mai sanachky, pokhavai menia, oi,
Y a syvyie volyky zabyrai sabie.

Da y reknuly volyky, stoia u yermie, oi,
Da y zazvanyly zvonyky vso zh pa chumakie.

Oi hore tii chaitsi, horenko nebozi,
/ Shcho vyvela chaieniatok pry bytii dorozi. / 2

Yikhaly chumaki bytymy shliakhamy,
/ Staru chaiechku zihnaly, chaieniat zabraly. / 2

A chaiechka vietsia, ob dorohu bietsia,
/ Do zemlytsi prypadaie, chumakiv blahaie. / 2

‒ Oi vy, khloptsi, chumachenki, vy zh liudonki Bozhi,
/ Vernit meni chaieniatok, to vam Boh pomozhe. / 2

‒ Oi ty, chaika, stara chaika, ty zh nam nadoila,
/ My vzhe tvoikh chaieniatok z kashoiu poily. / 2

‒ Oi vy, khloptsi, chumachenki, nazad povertaite,
/ Yakshcho budut u vas dity – pro mene zghadaite. / 2

Oi hore zh tii chaitsi,
Chaiochtsi-nebozi,
/ Shcho vyvela chaieniatok
Pry bytii dorozi. / 2

Oi yikhaly chumachenky,
Veselo y spivaly,
/ Vony chaiechku zihnaly,
Chaieniat zabraly. / 2

A chaiechka zh vietsia,
Y ob dorizhku zh bietsia,
/ K syroi zemli prypadaie,
Chumakiv blahaie. / 2

– Oi vy zh, chumachenky,
Vy shche y molodenki,
/ Vernit moikh chainiatok,
Bo vony malenki. / 2

* Budu zh vam hodyty,
Budu vam varyty,
Budu y voliv dohliadaty,
Yak ridnaia maty.

– Oi chaiechko zh nasha,
Ty holubko zh nasha,
Ne vernemo chaieniatok –
Dobra bula kasha.

– A bodai vam, chumachenky,
Voly y pozdykhaly,
Yak vy zh moikh chaieniatok
Z hnizdechka y zabraly.

A bodai vy, chumachenky,
Y na Din ne skhodyly,
Yak vy zh moikh malykh ditok
V kashi y povaryly.

* Tekst prokazuiut.

Poikhav chumak u Krym na bazar,
Voly yomu pokhromily, sam chumak zaslab.

Zaslab chumak, zaslab, zaslab ta y lezhyt,
Nikhto yoho ne spytaie, shcho yoho bolyt.

Bolyt yoho sertse, bolyt holova,
Ostalysia dribni dity, zhinka moloda.

Prykhodyt do noho, tovarysh yoho,
Bere yoho za holovu, zhaluie yoho.

‒ Tovarysh, tovarysh, ne zhalui mene,
Vizmy moi syvi voly, skhorony mene.

Yde zhinka ta y plache, a dity hudut:
‒ Nema moho chumachenka, sami voly ydut.

Syvi voly, syvi, ta y v novim yarmi,
Pokhovaly chumachenka, v chuzhii storoni.

Oi u poli krynychenka, chumak nalivaie,
A z druhoi krynychenky voly napuvaie.

Voly napuvaie,
Voly revut, vody nie piut,
Nadvorie svitaie.

Na dvorie svitaie.
– Oi chyi zh to syvi voly
Po Krymu bludyly.

Po Krymu bludyly.
– Chy ne toho chumachenka,
Shcho my vtrokh liubili.

Shcho my vtrokh liubili.
Okh, piervaia y paliubila –
Pastiel bielu slala.

Pastiel bielu slala.
A druhaia paliubila –
Kaltso padarila.

Kaltso padarila.
A trietiaia paliubila –
Da y prycharavala.

Da prycharavala.
Pamer, pamer chumachenko
Da v niedieliu vrantsy.

Da v nedieliu vrantsy.
Pakhovali chumachenka
V zieloniem buriantse.

V zieloniem buriantse.
Vykopali chumachenku
Hlyboku y mahylu.

Hlyboku mahylu,
Pasadili chumachenku
Chervonu kalinu.

Chervonu kalinu.
Prylietiela ziaziulienka
Da y skazala: "Ku-ku".

Da skazala (i): "Ku-ku,
Podai-podai, chumachenko,
Khoch pravuiu ruku.

Khoch pravuiu ruku".
– Oi radyi ya, maia mila,
Tabi dvi padati.

Tabi dvi y padati.
Nasypali syroi ziemli –
Nie mozhu ya vstati.

Oy, u poli krynychen'ka,
Chumak nalivaye.

Chumak nalivaye,
Da a druhoy zhe chumachen'ko
Voly napuvaye.

Voly napuvaye,
Da voly revut', vody nye p"yut',
Na dvorye svyetaye.

Na dvorye svyetaye,
Boday zhe vy, syvi voly,
Y po Krimu zbludili.

Po Krimu zbludili,
Za shcho vy mene, chumachen'ka,
Navyek zasmutili.

Navyek zasmutili,
Da pomer, pomer chumachen'ko
U nyedilyu vrantsi.

Y u nedilyu vrantsi,
Da pokhovaly chumachen'ka
Oy, u zyelyenay dubravtsi.

V zyelyenoy dubravtsi,
Oy, posadili chumachen'ku
Chervonu kalynu.

Chervonu kalynu,
Da prylyetyela syva zozulya
Da y skazala ku-ku.

Da y skazala ku-ku,
Da poday, mylyy, poday
Oy, pravuyu ruku.

Da y pravuyu ruku,
Oy, rad by zh ya podavati,
Abyd vypadati.

Abyd vypadati,
Ta nasypana zemlya,
Ne mozhu zh vstati.

Yikhaly chumaky u Krym po sil,
/ Ta voly prystaly, chumak zaboliv. / 2

Chumak zaboliv, pid vozom lezhyt,
/ Nikhto ne spytaie, shcho v yoho bolyt. / 2

Boliat ruchky-nozhky, bolyt holova,
/ Doma mali dity, zhinka moloda. / 2

– Oi vy, chumachenky, vy druzi moi,
/ Voly napuvaiete, napiite y moi. / 2

Ne piut voly vodu, ne piut, a revut,
/ Nema chumachenka, sami voly ydut. / 2

Pryishly voly sami do svoho dvora –
/ Zaplakaly dity, shcho batka nema. / 2

Oy hore tiy chaytsi, hore tiy nebozi,
/ Shcho vyvela chayenyatok pry bytiy dorohi. / 2

Yikhaly chumaky, voly pohanyaly,
/ Vony chayechku zihnaly, chayenyat zabraly. / 2

- Oy vy chumachen'ky, vy dobryyi lyudy,
/ Vernit' moyikh chayenyatok, zhyttya dobre bude. / 2

- Ne vernemo, chayko, ne vernemo, nasha,
/ Povaryly chayenyatok, dobra bula kasha. / 2

- Boday vy, chumaky, dobra ne dizhdaly,
/ Shcho vy moyikh chayenyatok z hnizdechka zohnaly. / 2

Ishli chumaki sorok tri roki,
Da y ne znali chumachen'ki hora, ni byedi.

Sluchilas byeda sered horoda,
Y zabolila chumachen'ku sertse y holova.

Priyshov do yoho y tavarysh yoho,
Y uzyav yoho za ruchen'ku, pitaye yoho:

– Okh, tovarish moy, shcho zh tobe bolit?
– Bolit-bolit, tavarishu, sertse y holova.

– Okh, tavarish moy, poratuy myenya,
Proday vozi, proday voly – da vratuy myenya.

Yak malo volov, prodavay yarma,
Ratuy-ratuy, tovaryshu, bude ne darma.

A sivi voly rozumni buli,
Cherez misto, cherez hori y dodomu vtekli.

Okh, yak viyshla mat' volov zahanyat',
Podivilas' syuda-tuda – syna y ne vidat'.

Yak viyshla zhona – pripala k zemlye:
– Pomer-pomer moy mileykiy v chuzhoy storonye.

Ishli chumaky z hory v dolinu,
Sluchylasa pryhodon'ka v likhu hodynu.

Zaboliv chumak, upav – da y lye/he/zhyt',
Nykhto yoho ne spytaye, shcho yomu bolit.

Pryyshov/y/ do yoho tovarysh yoho,
Da vzyav yoho za ruchen'ku, pytaye yoho:

– Tovaryshu moy, shcho y toby bolit?
Na koho ty pokydaye/he/sh syvyyi voly?

– Pokydayu ya voly* na tebe.
Proday moyi syvi voly – pokhavay mene.

A tyyi voly rozu/hu/mny buli,
Pereplili dunay-richku, dodomu pryyshli.

Pishla/ha/ stara mat' voly zahanyat',
Syudy hlyane, tudy hlyane/he/ – syna ne vydat'.

Viyshla/ha/ milaya da vpala hrud'my:
– Pomer, pomer nash khazyayin v chuzhoy storoni.

* bratko – variant vykonannya.

Ishli/hy/ chumaky z hory v dolinu,
Sluchylasa pryhodon'/i/ka v likhu hodynu.

Zaboliv/y/ chumak, upav – da y lyezhyt',
Nykhto yoho ne spytaye, shcho yomu bolit.

Ishli chumaki dvadtsat' try roki,
Da nye znali chumachen'ki na sobye byedy.

Zustryela byeda sered horoda,
Zabolyela v chumachen'ka zhyvot-holova.

– Tovaryshu moy, poratuy mene,
Bery moye y use hroshy – da y ratuy mene.

Yak malo hroshey, to bery voli,
Ratuy, ratuy, tovaryshu, ya shche molodyy.

Yak malo hroshey, to bery zhupan,
Ratuy, ratuy, tovaryshu, shob ya y ne propav.

Ryknuli voli v zolotom yarmye –
Pomyer, pomyer moy khazyayin v chuzhoy storone.

A tyye voli rozumny buli,
Cherez horu – da v dolinu, sami v dvor prishli.

Vishla yoho mat' voli viprahat',
Oblilasa sl'ozon'kami, svyeta ne vyedat'.

/ Moyi voli neduzhy, / 2
Vezut' vozy z kalyuzhi.

/ Iz kalyuzhi na hrudok*, / 2
Do shynkarky na medok.

/ – Shynkarochko, moloda, / 2
Povyer piva, shche y vina.

/ – Ne povyeru, ne prodam, / 2
Bo y u tebe zhupan dran.

/ – Khot' u mene zhupan dran, / 2
Mayu hroshey tseliy zhban**.


*Hrudok – tverd', tverda zemlya
**Zhban – hlekopodibnyy hlynyanyy, derev’yanyy abo metalevyy posud.

Ishly chumaky chotyry hoda
Da ne bachyly pryhodonky z rodu nekohda.

Okh, odyn zhe chumak upav ta y lezhyt,
Da nykhto zh yoho ne spytaie, shcho v yoho bolyt.

Oi bolyt uv yoho zhyvit, holova:
– Da riatui, riatui, otamane, – chuzha storona.

Ryvnuly voly iz brodu, yduchy,
Da pomer, pomer nash khaziain, z pakhoda yduchy.

Ryvnuly voly na zelenyi hai,
Da pomer, pomer nash khaziain, nekomu y ne zhal.

Chumak vodku p'ye, v yoho hroshy ye,
Oy za yim, za yim stara matulyen'ka dribny sl'ozy llye.

– Oy synon'ku moy, dytyno moya,
Oy ne pyy, ne pyy ts'oyi horilochky, bo zvede z uma.

– Harilky napˊyus, z uma y ne zvedu,
I ya z toboyu, chernyava divchyno, da y ne rozyydus'.

Oy hore tiy chaytsi, oy hore nebozi,
/ Shcho vyvela chayenyatok pry bytiy dorozi. / 2

Ishly chumachen'ky, ishly moloden'ki,
/ Vony chayechku zihnaly, chayenyat zabraly. / 2

A chayechka vʼyet'sya, ob dorohu bʼyet'sya,
/ K syriy zemli prypadaye, chumakiv blahaye. / 2

– Oy vy, chumachen'ki, oy vy, moloden'ki,
/ Vernit' moyikh chayenyatok, ditochok malen'kykh. / 2

Odyn kazhe: "Viddaymo!", druhyy kazhe: "Ne daymo!",
/ Treytiy kazhe: "Braty nashi, navarymo kashi". / 2

Oy hore tiy chaytsi, oy hore nebozi,
/ Shcho vyvela chayenyatok pry bytiy dorozi. / 2

Ikhav chumak iz Krymu y dodomu
Da y stav nichku nochuvaty.

Da y stav nichku nochuvaty
V tykhim poli, v rokim rozdolli,
Tam kosari sino kosyat'.

Tam kosari sino kosyat',
Vony kosyat' zelenoye sino,
Azh krovavyy pot illyet'sya.

Azh krovavyy pot illyet'sya,
Lezhyt' chumak v kholodku pid vozom
Da y z kosarykiv smiyet'sya.

Da y z kosarykiv smiyet'sya.
– Smiysya, smiysya, o chumache Makare,
Za smikh tobi hore bude.

Za smikh tobi hore bude.
Yak nastane osin' doshchovaya,
Stanut' voly prystavaty.

Stanut' voly prystavaty.
Yak nastanut' snihy da morozy,
Nichym voliv hoduvaty.

Nichym voliv hoduvaty.
Bere chumak puhu da y nalyhach,
Da yde sino kupuvaty.

Da yde sina kupuvaty.
– Zdorov, zdorov, pane khazyayinu,
Proday moyim volam sina.

Proday moyim volam sina.
– Ne prodasy moyim volam sina,
Proday yachnoyi solomy.

Oy hore zh tiy chaytsi, chayochtsi-nebozi,
Shcho vyvela chayenyatok v stepu pry doro[zi].

Yikhaly chumaky, veselo spivaly,
Staru chayechku zihnaly, chayenyat zabra[ly].

A chayochka vʼyet'sya, ob dorohu bʼyet'sya,
K syriy zemli prypadaye, da chumakiv blaha[ye]:

– Oy vy, chumachen'ky, slavni kozachen'ky,
Vernit' moyikh chayenyatok, vony shche malen'[ki].

– Ne vernemo, chayko, ne vernem, neboho,
A yak vernem chayenyatok, poletysh ty v ne[bo].

– Ne budu letity, budu tut sydity,
Budu vashykh voliv pasty, da budu y zaverta[ty].

Budu zavertaty,
Z rublenoyi krynychen'ky da budu zh napuva[ty].

Poikhav chumak u Krym na bazar,
Y voly yomu, vo, da y zakhromaly,
Sam chumak zaslab.

Oi zaslab chumak, zaslab ta y lezhyt.
Nikhto yoho, vo, da y ne spytaie,
Sho yeho bolyt.

Oi bolyt yeho shchola holova:
‒ Y bidna zh moia, vo, da y holovonka,
Chuzha storona.

Tovaryshu mii, pozhalii mene.
Y oi ye v mene os tut trokhy hroshei,
Polikui mene.

‒ Ne stane hroshei, to prodai voly,
I ne dai meni os tut propadaty
V chuzhii storoni.

U Kiyevi, na rynochku, tam p`ye horilochku,
Propyv voly, propyv vozy, propyv yarma, shche y zanozy –
/ Vse chumats'keye dobro. / 2

Prokinuvsya chumak vrantsi – ta y shatnuvsya po karmantsi,
Vsi karmany vivertaye, a hroshey tam chorty maye,
/ Nichym pokhmelytysya. / 2

Pryyshov chumak do shynkarky: "Day, shynkarko, khoch pivcharky!"
Shynkarnochka tret'sya-mnet'sya, odvernet'sya, zasmiyet'sya,
/ Vse z chumaka-chudaka. / 2

Oy vyydu ya na horynu, podyvlyusya na dolynu,
Stoyat' vozy, lezhat' voly, visyat' yarma, shche y zanozy –
/ Vse chumats'keye dobro. / 2